ต้นหูกวาง

แนะนำพันธ์ไม้น่าสนใจ : ต้นหูกวาง (Tropical almond)

ต้นหูกวาง เป็นหนึ่งในต้นไม้ที่พบเห็นกันอยู่บ่อย และหลังมานี้มีเรื่องราวปรากฎในข่าวหลายครั้งในเรื่อง “ใบหูกวาง” จากเศษใบไม้กลับกลายเป็นของมีราคา มีคนสามารถสร้างรายได้จากการเก็บเอาใบหูกวางแห้งไปแพ็คขายในราคาที่ไม่น่าเชื่อว่าทำได้จากเศษใบไม้แห้ง ราคาอาจจะสูงถึง 25-35 บาท ต่อ ใบแห้งของ ต้นหูกวาง เพียง 15-20 ใบ ซึ่งหากคิดเป็นกิโลกรัมก็อาจจะสูงถึง กิโลกรัมละ 500 บาท ซึ่งแปลว่าราคาของมัน สูงเสียยิ่งกว่าราคาเนื้อสันในวัว (ราคาเมื่อวันที่ 27 มิถุนายน 2564 ของตลาดยิ่งเจริญ) ซึ่งก็เป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้ต้นไม้ชนิดนี้ได้รับความสนใจเพิ่มขึ้น ในฐานะต้นไม้ที่ปลูกแล้วสามารถเก็บใบแห้งขายสร้างรายได้ที่คุ้มเกินคุ้ม อย่างไรก็ดี ต้นหูกวาง เป็นต้นไม้ที่ค่อนข้างได้รับความสนใจในการปลูกโดยทั่วไปอยู่แล้ว และเพื่อให้เราเข้าใจต้นไม้ชนิดนี้มากยิ่งขึ้น บทความนี้จะมานำเสนอเรื่องราวของ ต้นหูกวาง ให้ท่านที่สนใจได้รับทราบเพิ่มเติม

จุดเริ่มต้นของคนรักต้นไม้ ก่อนซื้อต้นไม้ ซื้ออุปกรณ์ทำสวน ก่อนไปร้านขายต้นไม้ ขายอุปกรณ์ทำสวนปุ๋ย ยา ต่างๆ นานา ขอชวนมาเรียนรู้เบื้องต้นก่อนกับ Green Garden 101

ต้นหูกวาง หรือ ภาษาอังกฤษ รู้จักกันในนาม Tropical almond หรือ India almond ก็มี ด้วยชื่อเหล่านี้อาจจะทำให้คุณสมบัติอย่างเฉพาะตัวของมันเด่นชัด นั่นก็คือ มีส่วนของเมล็ดที่สามารถรับประทานได้ และมีรสชาติใกล้เคียงกับเมล็ด almond ซึ่งเรื่องนี้ตัวของผู้เขียนเองได้ชิมรสของมันมาตั้งแต่เด็กๆ ตอนแรกถูกเพื่อหลอกให้กินเนื้อในของผล ซึ่งมีรสฝาดจนต้องถ่มออกมา แต่พอมารู้อีกทีพรรคพวกแกะเนื้อในเมล็ดออกมากินกันอย่างเอร็ดอร่อย ไม่เสียดายเวลาที่ต้องไปไล่หาผลแห้งๆ มานั่งทุบแล้วทุบอีกเพื่อเอาเมล็ดทรงเรียวในผลออกมากินเล่น เมื่อได้ชิมพบว่าเนื้อมันมีรสมันและหวานอ่อนๆ มีกลิ่นหอมเบาๆ กินแล้วติดใจต้องไปไล่เก็บมาทุบใหม่เพื่อแงะเอาเนื้อในเมล็ดมากินเล่น เจ้าเนื้อในเมล็ดนี้ในประเทศอินเดียนิยมเอามาสกัดเอาน้ำมัน ใช้กินก็ได้ใช้ทาก็ดี ทาศีรษะบำรุงเส้นผมไม่ถึงราก ทากล้ามเนื้อแก้ปวดเมื่อย หรือเอาไปใช้เป็นส่วนผสมของเครื่องประทินความงามก็มี

สำหรับในประเทศไทย เราพบการปลูกต้นหูกวางทั่วไป และนั่นเป็นส่วนหนึ่งที่ทำให้แปลกใจว่าทำไมจึงมีคนยอมจ่ายเงินซื้อใบไม้แห้งของต้นหูกวางในราคาที่สูงขนาดนั้น เพราะพบได้ทุกที่ ตั้งแต่ตามสถานศึกษา สถานที่ราชการ แม้แต่ริมทาง หรือสวนสาธารณะ ก็มีการนำเอาต้นไม้ชนิดนี้ไปปลูก

(ชื่อวิทยาศาสตร์ของ ต้นหูกวาง : Terminalia catappa L. วงศ์ : Combretaceae สกุล : Termonalia สปีชีส์ : T.catappa)

เหตุผลที่มีคนสนใจนำไปปลูก ส่วนมากไม่ใช่เพื่อแงะเนื้อในของเมล็ดออกมากินเล่นมันๆ แต่ปลูกเนื่องจากมันเป็นไม้ที่มีใบหนา ให้ร่มเงาไดี โตค่อนข้างเร็ว สร้างความร่มรื่น เขียวชะอุ่มให้ภายในบริเวณปลูกได้ดีมาก และในช่วงที่ใบเริ่มแก่จะมีการเปลี่ยนสีจากเขียวเป็นออกแดง ทำให้ต้นไม้มีความน่าสนใจเพิ่มขึ้น เป็นไม้ประดับที่ทั้งสวยงามและให้ร่มเงา นอกจากนี้ เนื้อไม้ยังสามารถเอาไปใช้ในการก่อสร้างหรือทำเฟอร์นิเจอร์ หรือเครื่องใช้อื่นๆ ได้อีกด้วย จึงนับเป็นต้นไม้อีกชนิดหนึ่งที่น่าสนใจนำมาปลูกเลี้ยง เพราะทั้งสวยงาม ให้ร่มเงา เนื้อไม้ใช้ประโยชน์ได้ รวมไปถึงใบแห้งยังสามารถสร้างรายได้ ซึ่งประเด็นการเก็บใบหูกวางแห้งมาขายสร้างรายได้นั้น เกิดจากการที่มันสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการปรับปรุงสภาพน้ำได้ดี จึงเป็นสิ่งที่น่าสนใจอยากซื้อไปใช้สำหรับผู้ที่นิยมเลี้ยงปลาหรือสัตว์น้ำ (หากท่านใดสนใจอยากใช้ใบหูกวางในการเลี้ยงสัตว์น้ำ หรือปรับปรุงสภาพน้ำ โปรดหาข้อมูลและปริมาณการใช้เพิ่มเติม ควรใช้ในปริมาณที่เหมาะสมจะได้ประโยชน์สูงสุด หากมีความเข้มข้นมากไปจะเป็นอันตรายต่อสัตว์น้ำได้เช่นกัน) นอกจากนี้ มันยังมีสรรพคุณทางยา ใช้เป็นสมุนไพรและยังสามารถใช้ในการย้อมสีได้อีกต่างหาก ดังนั้น ต้นหูกวาง ถือเป็นต้นไม้สารพัดประโยชน์อีกชนิดหนึ่ง

การปลูกเลี้ยง

ต้นหูกวาง เป็นต้นไม้ที่เจริญเติบโตได้ดีในดินร่วนปนทรายเนื่องจากมันเป็นพืชที่มีต้นกำเนิดแถบริมชายทะเล ดังนั้นนช่วงแรกของการปลูกเลี้ยงควรมีดินร่วนปนทรายรองก้นหลุมในปริมาณพอสมควร เพื่อให้รากเจริญเติบโตได้เร็ว ในช่วงครึ่งปีแรก ควรให้ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักเสริม เพื่อให้ ต้นหูกวางมีความแข็งแรงและเติบโตได้เร็ว แต่เมื่อลงรากดีแล้ว แทบจะไม่ต้องดูแลอะไรมาก เป็นพืชที่มีความแข็งแรงทนทาน รากสามารถหาอาหารได้เก่ง เป็นต้นไม้ที่ดูแลง่ายพอสมควร

อย่างไรก็ตาม ต้นหูกวาง ใบบางฤดูจะมีหนอนผีเสื้อมาอาศัย หากคนในบ้านกลัวหนอน ก็เป็นเรื่องใหญ่พอสมควร นอกจากนี้ในช่วงฤดูแล้งใบจะร่วงหล่นมาก เป็นภาระในการเก็บกวาดทำความสะอาดในระดับหนึ่ง (เว้นท่านที่ต้องการเอาไใบแห้งไปขายสร้างรายได้) และ หูกวาง ยังเป็นต้นไม้ที่มีรากใหญ่ ระบบรากแข็งแรง ท่านที่จะปลูกเลี้ยงภายในบริเวณบ้าน หรือสถานที่ของท่านก็ควรทราบและหาวิธีจัดการ ก่อนจะตัดสินใจเลือกต้นไม้ชนิดนี้มาปลูกเลี้ยงด้วยเช่นกัน… จุดเริ่มต้นของคนรักต้นไม้ ก่อนซื้อต้นไม้ ซื้ออุปกรณ์ทำสวน ก่อนไปร้านขายต้นไม้ ร้านขายอุปกรณ์ทำสวนปุ๋ย ยา ต่างๆ นานา ขอชวนมาเรียนรู้เบื้องต้นก่อนกับ Green Garden 101